SARIYER SPOR KULÜBÜ TARİHİ
Sarıyer Spor Kulübü bir bayrak,
lacivert - beyaz renkler bir meşaledir.
Bayrağı düşürmeden taşıyan ve
taşıyacak olanlarla, bu meşaleyi
yakan ve söndürmeme savaşı veren-
lere ne mutlu!
Sarıyer’de Spor ve Sarıyer Spor Kulübü Tarihi 1940-1988 isimli kitabımız, konusundaki en kapsamlı araştırmalardan biridir.
Kitapta Sarıyer ağırlık Sarıyer Spor Kulübü üzerindedir. Ancak ilçenin diğer kulüpleri de tanılıyor.
Kitapta, Sarıyer’de spor nasıl ve ne zaman başladı konusunun araştırılması üzerinde durulduktan sonra, kulüpleşme ve sporun yaygınlaşması konusuna değiniliyor. Aslında araştırılan Sarıyer Spor Kulübü tarihidir. Örneğin, Sarıyer Spor Kulübünün kuruluş aşamasına hangi koşullarda gelindiğinin saptanması çok önemlidir. Buradan işe başlanmış ve Sarıyer Spor Kulübü tarihi ortaya çıkarılmıştır.
Sarıyer Spor Kulübü’nün 1920-1921 yıllarında Sarıyer Gençlik Cemiyeti adıyla kurulduğu, renklerinin fesrengi (Bordo)-Kavuniçi (Portakal rengi) dir. Sarıyer Gençlik Cemiyetini Celadet Barbarosoğlu, Av. Aziz Özgür, Salim Akyüz, Kunduracı Aydoğdu Efendi, Zeki, Fethi ve Alaattin Beyler (üç kardeş) ve Ali Bey ve diğerleridir. Günün koşullarında baskı gördüklerinde Hacı Müezzin Mehmet Raci Efendi, Mehmet Paşa, Mahzar bey gibi Sarıyer’in eşraf ve ileri gelenleri kuruluşu yapanlara yardımcı olmuşlardır.
Sarıyer Gençlik Cemiyeti en önemli maçlarından birini 1921 yılı yazında Beykoz Zindeler ile oynamış ve maçı 2-2 beraberlikle bitirmiştir. Sarıyer takımında bu maçta Salim Akyüz, Hasan Kerem, Fikri Alipaşaoğlu, Kemal Başaran, Tombul Mehmet Ali, Alaattin Beyler yer almışlardır. Takımın diğer öğrencileri Orman Mektebi Alisi öğrencileriydi. Yöneticiler ise Celadet Barbarosoğlu, Av. Seyfi Bey ve Ali Beylerdi.
Sarıyer Gençlik Cemiyeti’nin 2 Ekim 1923 Cuma günü Çayırbaşı sahasında oynadığı bir maç sırasında Sarıyer’de yangın çıkmış ve Sarıyer’in büyük bir bölümü yanıp kül olmuştur. Yangını söndürmekle görevli tulumbacılar da (itfaiyeciler) yarışmalar nedeniyle Çayırbaşı’nda oldukları için yangına yetişememişlerdir.
Sarıyer Gençlik Cemiyeti’nin faaliyetleri 1930 yılına kadar devam etti, önce yavaşladı sonra da durdu.
Gençlik hareket ister. Sarıyerli gençler de durmadı ve bu kez 1932 yılında Sarıyer Gençlik Mahfili’ni kurdular. Renkler yine aynı renklerdi, yanı fesrengi-kavunçi yani bordo-portakal rengi.
Sarıyer Gençlik Mahfili’nin kurucuları arasında Celadet, Siret ve Recai Barbarosoğlu kardeşler, Öğretmen İzzet Aykol, Yusuf Yarar, Çırçırlı Hakim Şükrü Peşken, Öğretmen Kazım Esen, Temizlik Amiri Hüsamettin Efendi, Tahrirat katibi Muzaffer Bey, Haydan Öcal, Ord. Prof.Dr. Mahzar Diker, Halkevi Reisi Dr. Turhan Bey, Öğretmen Vekili Selahattin Bey, Reşat Pamir, Eczacı İzzet Ağatan, Cahit Durmaz, Av. Zekai Dirmil, İsmail T eczan ve Salih Dikmen Beyler yer alıyordu.
Sarıyer Gençlik Mahfili’nin yaptığı en önemli iş Çağlayan Sahasını, Berlin Olimpiyatlarının açıldığı gün hizmete açmasıdır (Bu sahanın yerinde şimdi Sarıyer sanayi çarşısı var. Karşı tarafından ise Y.Z.Öniş Stadı).
Sarıyer Gençlik Mahfilinin hamisi ise Sarıyer Kaymakamı Hüsnü Uğural’dı (Atatürk’ün Milli Eğitim Bakanı Mustafa Necati’nin kardeşi).
Sarıyer Gençlik Mahfili’nin çok geniş futbolcu kadrosu vardı. Örneğin; Şerafettin Munis, Ahmet Tecimer, Fikri Alipaşaoğlu, Sağır İhsan (Çandarlı), Salim Akyüz, Şevket Yarar, Kibritli Hayri, Mustafa Saka, Sabri Erimli, Bobili İsmail (Üçer), Zamzara Hikmet, Sadık Demir, Sait Akova, M. Nedim Okan, Sami Hasbek, Emirganlı Naim, Ormanlı Niyazi, Çimo Sadık (Hut), Ressam Tarık, Naim Özagar, İsmail Kızıltuğ, Dadaş Yusuf, Büyükdereli Adil (Erkovan), İngiliz Hakkı (Filyos), Ali Cevat Evcimen, Kekeme Şükrü, Postacı Arap Mehmet, İmadettin, Şahap Akşaçlı, Muhterem Saygın, Nafiz Dorken, ağabeyi Nihat Dorken (Prof.Dr.) Arnavut Sefer, Rumelifenerli Duriyenin oğlu Ahmet ve Müfit Güven gibi…
Sarıyer Gençlik Mahfili de bir süre sonra hayatiyetini kaybetti ve 1938 yılında kapandı. Fakat gençler spordan kopmak istemiyordu. O nedenle durup durmadan çalışıyor ve yeniden bir grup oluşturarak bir takım kurma arayışları içine giriyorlardı. Nihayet 2 Ağustos 1940 tarihinde gerekli başvuru yapılarak Sarıyer Gençlik Kulübü Kuruldu (Bilahare yasa gereği Gençlik kelimesi kaldırıldı yerine Spor kelimesi konuldu).
Sarıyer Spor kulübünü: Haydar Doğ, Yusuf Yarar, Kemal Yarar, Kazım Esen, Selahattin Yarar, Cahit Durmaz, Fikret Canlı, Müfit Güven, Reşat Pamir, Salih Dikmen, Fikri Benson, İbrahim Bilgin, Fahrettin Özbay, Muzaffer Erbaş’tan oluşan kişiler kurdular.
Kulübün renkleri lacivert-beyaz olarak kabul edildi.
Sarıyer Spor Kulübü 1940-1956 arasında amatör olarak futbol maçlarına katıldı. Bu sırada Eltopu (Hentbol) yarışmalarına da iştirak edildi. Futbolda ilk iki sezon çok başarılı sonuçlar alındı. Hentbolde İstanbul İkinciliği gibi mükemmel bir derece yapıldı. Bu dönemde zaman zaman voleybol ve basketbol şubesi de faaliyette bulundu.
Profesyonelliğin Türkiye’de kabulü ile kulüplerin profesyonel şube kurmaları üzerine
Sarıyer’de 1956 da Profesyonel şube kurulmasına karar verdi. Kemal Yarar Beyden alınan teminat yatırılarak profesyonelliğin kabul edildiği resmileştirildi.
Sarıyer Spor Kulübü, ilk kez 1956/57 sezonunda İstanbul Profesyonel Mahalli Liginde lig maçlarına katıldı ve devam etti. Bir süre sonra bu ligin adı İstanbul I. Profesyonel Mahalli Ligi olarak değiştirildi. Sarıyer bu ligde 1962/63 sezonunda Şampiyon olarak, Orhan Şeref Apak tarafından yeni kurulan II. Türkiye Ligine terfi etti (yükseldi). Bu ligde uzun bir süre mücadele ettikten sonra başarısız bir sezon sonrası 1968/69 sezonunda III. Türkiye Ligine düştü. Ancak, lacivert-beyazlı kulüp bu ligde durucu olmadı ve ilk sezon ligi beşinci bitirmesine karşın, ikinci sezon grup şampiyonu olarak tekrar II. Türkiye Ligine yükseldi.
Sarıyer Spor Kulübünü kuranlar, yöneticilik yapan ve taraftarlar her zaman iddialı olmuşlardır. Bir tek amaçları vardır: I. Lige yükselmek ve Fenerbahçe, Beşiktaş, Galatasaray, hele hele Vefa, Beykoz, Karagümrük gibi ezeli rakipleriyle bu ligde karlaşmaktır. Bu amacını gerçekleştirmek için bitmez tükenmez bir hırsla lig maçlarına yıllar boyu bütün gücüyle asıldılar. Nihayet 1981/82 sezonunda rüya gerçekleşti ve 42 yıllık özlem giderilerek I,. Türkiye Ligine yükselme başarısı elde edildi.
Lacivert-beyazlı ekip kitabın yayım tarihine kadar geçen süre içinde başarılı dereceler yaptı. Dev gibi kulüplerin olduğu ligde bir defa lig dördüncülüğü, bir defa lig sekizinciliği elde edildi…Ayrıca çeşitli turnuva maçlarında alınan başarılı sonuçlar…
Sarıyer’de Spor ve Sarıyer Spor Kulübü Tarihi isimli kitapta, kulübün kuruluşundan 1987/88 sezonuna kadar yapılan tüm aktiviteler yer almaktadır. Örneğin: Kulübü Kuranlar, Kurucular, Yönetim kuruluna seçilenler, başkanlık yapanlar, iştirak edilen spor dalları, amatörlük dönemi, profesyonelliğin kabulü ve profesyonellik dönemi, teknik direktörlük, antrenörlük yapanlar, takım kaptanları, her mevsimin takım kadrosu, enteresan maçlardan bahisler, akıldan çıkmayan bazı olayların kayda geçirilmesi. İstanbul Kupası, Spor Toto Kupası, Federasyon Kupası, Türkiye Kupası maçları, istatistiki bilgiler, puan cetvelleri, biyografiler, şampiyonluklar, küme düşmeler, alınan ödüller, hakemler, seyirciler, stadın açılışı, hanım seyirciler, tesisleşme; lokal ve kulüp binasının yapılması, sosyal tesisisin inşası, stadın yapım işinin takibi, antrenman sahası, Profesyonel takım maçları, Ümit Takım Maçlar, Amatör Takım ve Genç Takım maçları, B Takımlar Ligi maçları, özel maçlar , muhtelif takımlar la yapılan özel maçlar, minikler penaltı yarışmaları, turnuva maçları…
Ayrıca amatör şubeler ve salon sporlarına da yer verilmiştir. Örneğin; Voleybol, Basketbol, Hentbol lig maçları, kadroları, idari yönetici ve koçları, puan cetvelleri, Atletizm yarışmaları dereceleri, kadroları, ferdi ve takım yarışmaları…
Kulübün ziyaretçileri (Cumhurbaşkanı Kenan Evren’in Ziyareti gibi), Divan kurulu çalışmaları, üyeleri, kaybettiklerimiz, Kulübün müzesi, kulübün amblemi ve amblem değişiklikleri, tüzük değişiklikleri, İlçedeki spor kulüplerinin kısa tarihçeleri ve basından seçme yazılar da kitapta yer almaktadır.
Sarıyer Spor Kulübü’nün yetiştirdiği şöhretli futbolcular: Kenan Dereli, Mustafa Yürür, Şenol Birol, Kıbrıslı Hüseyin, Oktay Ungan, Münhacettin Barut,Yılmaz Gökdel, Erdin Yücel,Fethi Türkeş, Cemil Turan, Ahmet Gündoğdu, Adnan Özcan, Garo Hamamcıoğlu, Şener Çınar, Eyüp Odabaşı, Yakup Kaptan, Erdoğan Ertaul, Tarık Küpoğlu, Ender İçden, Turan Oguş, Oktay Çevik, Suphi Soylu, Hamdi Çam, Mustafa Pırnal, Eyüp Şengün, Oğuz K. Aydın,Cihat Erbil, Ruli Trpkoviç, Hayri Kara, Emin İlhan,Oğuz Aydoğdu, Aykut Kocabal, Mehmet Orman, Mehmet S. Kalkavan, Cihat Susever, Mehmet Şansal, Erdem Acar, Mahmut Kocabal, İ. Hayri Ülgen, İsmail Kartal, Sercan Görgülü, Rıdvan Dilmen, Rıfkı Soysal, Engin Ülekr, Hakan Özgerçek, Hakan Kutucuoğlu, Altay Unan, Mustafa Yücedağ, Yaşar Yiğit, Osman Yıldırım, Mehmet Kaplan,. Cengiz Güzeltepe, Mecnur Çolak, Ali Ravcı, Esat Bayram, Hhakan Çimen, Metin Karaca, Serkan Özdemir ve diğerleri…
Sarıyer’de oynayan şöhretli futbolculardan bazıları ise; Selçuk Yula, Fikret Demirer, Erdal Keser, Yaşar Yiğit, Sercan Görgülü, Rıdvan Dilmen, Erdoğan Arıca, Ahmet Yılmaz , Ali Çoban, Erhan Aslan, Sedat Tatlısöz, Cem Pamiroğlu, Feridun Aklan, Ersel Uzgür,Erdi Demir, Birol Demirhan,Yaşar Duran, Soner Tolungüç, Şener Kurtulmuş ve diğerleri..
Lacivert-beyazlı formayı giyen yabancı uyruklu futbolcular: Ruli Stavro Trpkoviç, Sead Çelebis, Smail Spahiç, Zoran Vorotoviç, Detlef Müler (Metin Mert), Wallace Machado da De Silva, Tarık Hoçiç, İzet Recepagiç, Nejad Şabani, İvan Vichnevski, Douche Donev,
Nikolai Todorov, Evguanı Yaravenko, Nermin Vazda, Gintaras Stauche, Dragan Popoviç, Stevan Miçiç, Salihi Heroll, Alexander Gaıdash, Valentin Dartilov gibi…
Sarıyer takımında oynarken milli olan futbolcular; Fikret Kocabal, Mustafa Yürür, Turan Oguş, Kaya Girgin, Fethi Türkeş, Erdoğan Ertaul, Ender İçden, Cemil Turan, Suphi Soylu, Kamil Doygun (Temsili), A.Oktay Çevik, Atlan Unan (Temsili), Eyüp Odabaşı, Oğuz Aydoğdu, İsmail Kartal, Alpaslan Kocaacar, Aykut Kocabal, Mustafa Bukan, Rıdvan Dilmen, Ali Çoban, Sercan Görgülü, Yaşar Yiğit, Fikret Demirer, Erdal Keser, Selçuk Yula ve diğerleri…
Sarıyer takımında Teknik Direktörlük ve antrenörlük yapanlar: Halil Özyazıcı, Tatar Şükrü, Kenan Dereli, Doğan Boruk, Ayhan Erman, Cahit Özakıncı, Gazanfer Olcayto, İsfendiyar Açıkgöz, Samim Emek, Necdet Erdem, Ali Beratlıgil, Minhacettin Barut, Selahattin Torkal, Bülent Eken, Suat Mamat, Bülent Varol, Nevruz Güven, Adnan Özcan, Boris Maroviç, A li Rıza Şenol, Candan Tahran, Kamil Doygun, Josip Duvançiç, Yakup Kaptan, Milan Ribar, Mahmut Koca bal, Cor Van Der Hart, Ahmet Suat Özyazıcı, Nevzat Güzelırmak, Tayfun Türkmen, Yaşar Elmas, Erdem Acar, Güvenç Kurtar, Yaşar Duran,
Ömer Kaner, Mehmet Demirtaş, Adnan Dinçer, Emin İlhan, Yılmaz Vural, Fatih Esen, Zafer Göncüler, Ender Konca, İlyas Tüfekçi, Turhan Sofuoğlu, Fuat Bayrak, Bilal Arular, N. Oğuz Aydoğdu, Osman Yıldırım, Neşet Muharrem ve diğerleri…
Sarıyer takımında en çok oynayan futbolcular, en çok gol atan futbolcular, en çok gol yiyen futbolcular (kaleciler) ve diğer istatistiki bilgiler… Profesyonellik ve amatörlük döneminde takım kaptanlığı yapanlar. Salon sporları ve amatör spor dallarında antrenörlük yaparlar, kaptanlık yapanlar ve diğer bilgiler…
Türkiye’de kulüp tarihini ar aştıran bu denli kapsamlı bir kitap yok (1988 tarihi itibariyle). Aynı konuda Rüştü Dağlaroğlu’nun Fenerbahçe Tarihi, Vala Somalı’nın Beşiktaş Tarihi, Süleyman Tekil’in Galatasaray Tarihi ve Asaf Ayçıl’ın Karagümrük Tarihi kitapları bile “Sarıyer’de Spor ve Sarıyer Spor Kulübü Tarihi 1940-1988) kitabı kadar kapsamlı değillerdir. Fakat konularında gayet iyi hazırlanmış, başvurulacak eserlerdir.
Sarıyer Spor Kulübünün tarihini yazan bu kitap Sarıyer Spor Kurulu Genel Sekreteri Ahmet Deha Otmar’ın katkılarıyla Cem Ofset Matbaasında basılmıştır. Kitap 458 sayfadan meydana gelmektedir.
Kitabın mevcudu kalmamıştır. Günümüze kadar olan bölümünün yazılması için kulüpten teklif beklemekteyiz. Uygun görülürse, kuruluştan bu güne yeni düzenleme ile kitabın ikinci baskısı yapılabilir.
Kitapla ilgili olarak, yazarı İbrahim Balcı, Sarıyer Spor Kulübü Genel Kaptanı Eyüp Odabaşı ve Sarıyerliler Derneği yönetim kurulu üyesi eski milli futbol hakemi Suat Uysallar’dan bilgi alınabilir.
Yayın Tarihi: 1989.
*****
